Aby wybrać odpowiedni miernik poziomu dźwięku, należy uwzględnić jego specyfikację techniczną, klasy dokładności, zakres pomiarowy oraz zastosowanie, które ma odpowiadać potrzebom użytkownika i spełniać normy branżowe.
Miernik poziomu dźwięku to urządzenie, które mierzy :
Mierniki poziomu dźwięku są również znane jako mierniki hałasu, sonometry lub decybelomierze. Zgodnie z normą IEC 61672, mierniki poziomu hałasu składają się z mikrofonu, przedwzmacniacza, przetwornika sygnału i wyświetlacza, który wyświetla wyniki pomiaru hałasu. Ręczne mierniki poziomu hałasu mają zazwyczaj stożkowy kształt oraz osłonę przed wiatrem.
Główne zastosowania profesjonalnych mierników hałasu to:
W przypadku profesjonalnych pomiarów, takich jak hałas środowiskowy (hałas drogowy, kolejowy, lotniczy), akustyka budowlana, pomiary inżynieryjne lub moc akustyczna stosuje się mierniki klasy 1. Natomiast mierniki poziomu dźwięku klasy 2 są zwykle używane w pomiarach, których celem jest ogólna ocena ryzyka narażenia na nadmiarowy hałas (np. w biurach, salach lekcyjnych lub obiektach przemysłowych).
Najlepszy miernik poziomu dźwięku to taki, którego specyfikacja techniczna odpowiada zastosowaniu a jednocześnie jest prosty w obsłudze. W pomiarach dźwięku ważna jest oszczędność czasu, dlatego miernik powinien być niezawodny. Ważnym aspektem jest również zasilanie miernika, dlatego ważne jest aby pozwalał na szybką wymianę baterii.
Profesjonalne mierniki pozwalają na wybór zakresu z poziomu interfejsu użytkownika, z uwagi na to, że zakres decybeli zależy od poziomów hałasu, które emituje mierzone źródło. W przypadku pomiarów hałasu w środowisku możesz potrzebować zakresu od 25 dB, ale niekoniecznie sięgającego 140 dB. W przypadku pomiaru hałasu przemysłowego, wymagany górny zakres to 140 dB.
Dozymetr hałasu to mały miernik poziomu dźwięku, który jest przymocowany do odzieży użytkownika, w bliskiej odległości od ucha. Dozymetr jest noszony podczas całego dnia pracy w celu pomiaru tzw. dawki hałasu. Zgodnie z normą IEC 61252 dozymetry hałasu powinny spełniać wymagania precyzji pomiaru takie jak mierniki poziomu dźwięku klasy 2.
Poziom ekspozycji na hałas LEX jest obliczany przez dozymetry hałasu na podstawie poziomu LAEQ znormalizowanego do 8 godzin.
Poziom ekspozycji na dźwięk LAE jest mierzony miernikami dźwięku w pomiarze zdarzeń akustycznych obliczany jako poziom LAEQ w uśrednionym przedziale czasowym znormalizowany do 1s.
IEC 61672-1 to międzynarodowa normą określającą wymagania dotyczące parametrów pomiarowych jakie muszą spełniać profesjonalne mierniki poziomu ciśnienia akustycznego. Norma IEC 61672-1 specyfikuje m.in. wymagania dla dokładności zakresu pomiarowego mierników klasy 1 i klasy 2 w przedziałach częstotliwości i temperatury.
Mierniki poziomu dźwięku klasy 1 i klasy 2 różnią się przede wszystkim ceną, dokładnością, zakresem częstotliwości i zakresem temperatury pracy. Norma IEC wymaga aby zakres częstotliwości miernika klasy 1 wynosił co najmniej 16 Hz do 16 kHz, a klasy 2 od 20 Hz do 8 kHz. W praktyce oznacza to, że mierniki klasy 2 nie mają zastosowania do pomiarów wysokich częstotliwości (np. kompresory sprężonego powietrza).
Zakres temperatury pracy dla miernika poziomu dźwięku spełniającego wymagania normy IEC 61672-1 powinien wynosić od -10°C do 50°C dla klasy 1 i od 0°C do 40°C dla klasy 2. W praktyce oznacza to, że mierniki poziomu dźwięku klasy 2 nie są odpowiednie do dokładnych pomiarów w miejscach, gdzie temperatura spada poniżej 0°C (na przykład zakłady przetwórstwa spożywczego).
Kryterium IEC 61672-1 dotyczące liniowego zakresu działania wymaga zachowania dynamiki 60 dB pomiędzy najniższym zmierzonym poziomem dB a najwyższym. Współczesne mierniki poziomu hałasu oferują znacznie szerszy zakres pracy, na przykład SV 971A oferuje 110 dB w zakresie LAeq od 27 dB do 137 dB jednocześnie spełniając przy tym wymagania na liniowość, czyli precyzję pomiaru w zakresie charakterystyki częstotliwościowej.
Według normy IEC 61672-1, korekcja częstotliwości to różnica między sygnałem ważonym częstotliwości, wskazywanym na wyświetlaczu miernika, a odpowiadającym mu poziomem sinusoidalnego sygnału wejściowego o stałej amplitudzie. Większość mierników poziomu dźwięku wykorzystuje filtry korekcji częstotliwości A, C i Z. Najczęściej stosuje się filtr A, ponieważ odzwierciedla ono ludzki słuch. Filtr C ma mniejsze tłumienie na niższych częstotliwościach niż w filtr A. Z tego powodu, korekcja C jest używana do oceny niskich częstotliwości poprzez różnicę pomiędzy poziomami LCeq i LAeq. Z tego samego powodu filtr C jest również stosowany do pomiaru szczytowego poziomu dźwięku. Ważenie Z ma płaską charakterystykę częstotliwościową i jest często stosowane do pomiaru widma częstotliwości w pasmach oktawowych.
Porównanie trzech popularnych mierników poziomu dźwięku
SVAN 979 to najwyższej klasy zintegrowany miernik poziomu dźwięku klasy 1. Miernik jest wyposażony w szereg różnorodnych funkcji, w tym pomiar drgań, co pozwala na szeroki zakres zastosowań. Ten profesjonalny miernik idealnie nadaje się do pomiarów w wyjątkowo cichych miejscach, ponieważ oferuje zakres pomiarowy od 12 dBA. Posiada również zintegrowany program do przeprowadzania pomiarów akustyki budowlanej, w tym generator sygnału, który może generować różowy oraz biały szum.
Jeżeli dysponujesz ograniczonym budżetem, wartym rozważenia może być SV 971A. Część funkcji, takich jak generator hałasu czy pomiar drgań, nie jest dostępna w tym modelu, a niektóre funkcje są opcjonalne, ale wszystko to wpływa na niższą cenę. SV 971A jest mniejszy i lżejszy niż 979. Mniejszy rozmiar wpływa na to, że wyświetlacz jest mniejszy, ale za to wszystkie dane dotyczące pomiarów hałasu mogą być przeglądane na ekranie aplikacji mobilnej. Obecnie SV 971A jest najbardziej przystępnym cenowo profesjonalnym miernikiem klasy 1 na świecie.
SV 973 jest profesjonalnym miernikiem poziomu dźwięku klasy 2, co oznacza, że jest idealnym narzędziem do pomiaru poziomu hałasu gdzie nie jest wymagane zatwierdzenie typu. Miernik klasy 2 można stosować do pomiarów wstępnych, których celem jest ocena ryzyka narażenia. Przykładowo, można go stosować do pomiaru poziomu dźwięku w salach lekcyjnych z opcjami pomiaru zrozumiałości mowy i czasu pogłosu. Oznaczenie klasy 2 wskazuje, że miernik przeznaczony jest do pomiaru w warunkach temperatury powyżej 0° C i w ograniczonym do 10 kHz zakresie częstotliwości.
Kalibracja przyrządu pomiarowego pozwala określić, jaka jest różnica wartości zmierzonej przez miernik od rzeczywistej wartości tego, co mierzymy. Odbywa się to poprzez porównanie pomiarów z miernika ze znaną wartością tego, co mierzymy. Wiemy też, jak niepewny jest ten pomiar. Kalibracja to nie to samo, co weryfikacja lub regulacja miernika. Weryfikacja (wzorcowanie) polega na sprawdzeniu, czy przyrząd spełnia określone wymagania (np. czy system pomiarowy działa tak, jak powinien). Regulacja ma miejsce wtedy, gdy zmieniasz odczyty na urządzeniu pomiarowym, tak aby odpowiadały rzeczywistej wartości tego, co mierzysz. Odbywa się to zwykle po kalibracji.
W celu kalibracji miernika poziomu dźwięku, jako źródło odniesienia stosuje się sinusoidalny poziom ciśnienia akustycznego wytwarzany przez kalibrator akustyczny. Aby wyregulować miernik poziomu dźwięku, należy go dostosować do poziomu wytwarzanego przez kalibrator dźwięku. Kalibracja powinna być przeprowadzona przed i po wykonaniu serii pomiarów. Regulacja powinna mieć miejsce tylko po kalibracji przed serią pomiarów. Po wykonaniu pomiarów dokonuje się kalibracji bez regulacji, aby porównać odczyty przed i po ich wykonaniu. W przypadku gdy różnica w kalibracji wynosi 0.5 dB lub więcej pomiary muszą być powtórzone.
Dla mierników poziomu hałasu klasy 1 kalibrator powinien być zgodny ze specyfikacją klasy 1 normy IEC 60942. Dla mierników poziomu hałasu klasy 2 kalibrator dźwięku powinien być zgodny 2, chyba że pomiary są wykonywane zgodnie z normą ISO 9612, wówczas używa się kalibratorów klasy 1.
Jeżeli nie jest to regulowane przez lokalne normy, miernik poziomu dźwięku powinien być sprawdzany w akredytowanym laboratorium w odstępach czasu nie przekraczających 2 lat.
Nasi konsultanci pomogą Ci w wyborze miernika poziomu dźwięku i doradzą jak go użyć.
